Kasteel Biljoen
Grenzend aan de Zuidoost kant van Velp ligt het 162 hectare grote landgoed Biljoen met daarop kasteel Biljoen. Het huidige kasteel Biljoen kent een lange historie. Al in de elfde eeuw stond op de huidige plek van kasteel Biljoen de Broekerhave. Dit was een boerderij met de status van hoofdhof. Na de sloop van de Broekerhave zijn de vrijkomende materialen gebruikt voor de bouw van kasteel Biljoen. Het was Karel van Gelre (Hertog van Gelre) die omstreeks 1530 de basis van het kasteel liet bouwen. Hij heeft toen gekozen voor plek in de uiterwaarden, liggend aan de Beekhuizense beek. Reden hiervoor was dat het kasteel door de natte omgeving beter verdedigbaar was en er geprofiteerd kon worden van het stromende water. De omvang van het landgoed is, in de loop der tijd, wisselend qua grootte geweest. Zo had het landgoed omstreeks 1853 een grootte van 756 hectare. Een groot verschil t.o.v. de huidige 162 hectare. Midden 19e eeuw hoorde bijvoorbeeld landgoed Beekhuizen en boerderij Herikhuizen ook tot landgoed Biljoen.
Historie
Kasteel Biljoen kent een lange historie, die begint met de Broekerhof. Zo wordt de Broekerhof (curtis Bruoche) al in 1076 in een schenkingsakte genoemd. Hendrik IV schonk de Broekerhof toen aan het kapittel van St. Pieter te Utrecht.
Eigenaars en bewoners
Het landgoed Biljoen is tegenwoordig in eigendom van Gelders Landschap en Kasteelen. In de afgelopen eeuwen hebben in totaal 18 verschillende eigenaars en/of bewoners de scepter gezwaaid over het landgoed. Deze hebben allemaal hun eigen invloed op het kasteel en landgoed uitgeoefend.
Bouw van het kasteel
Na de oorspronkelijke bouw gedurende de jaren 30 van de 16e eeuw werd kasteel Biljoen in de tweede helft van de 17e eeuw verbouwd tot de huidige centraalbouw met de vier hoektorens. Daarna hebben verschillende eigenaren kleine en grotere veranderingen doorgevoerd.
Interieur van het kasteel
Het interieur in kasteel Biljoen ademt nog steeds de sfeer uit van de voormalige bewoners. Zo versieren de wandtapijten van de familie van Spaen nog steeds de herenkamer van het kasteel en pronken de meubels van Johann Heinrich Lüps in de stuczaal.
Beken en vijvers
Op het landgoed van kasteel Biljoen liggen twee vijvers. Naast kasteelvijver die rondom het kasteel ligt is er ook nog de Biljoense vijver die omstreeks 1787 werd uitgegraven. Nabij de Biljoense vijver stond voor die tijd een watermolen.
Tuinen en het park
In het verleden hebben verschillende bekende tuinarchitecten, in opdracht van de bewoners, hun stempel op de het park kunnen drukken. Deze stempel is nog steeds zichtbaar omdat het landgoed grotendeels als geheel in stand is gehouden.
Boerderijen
Naast de boerderijen Frankenhof, Elzenhof en de 'Zwitserse boerderij' heeft landgoed Biljoen in het verleden ook nog andere hoeven gekend. Zo hebben de hoeven de Charlottenburg en het Gasthuysgoet (ook wel Het Gasthuis en ’t Grimmersgoed genoemd) ooit tot landgoed Biljoen behoord.
Flora en fauna
Landgoed Biljoen ligt op een unieke locatie in het overgangsgebied tussen de droge hoge stuwwallen en natte lage uiterwaarden van de IJssel. Deze unieke situatie zorgt ervoor dat er op landgoed een bijzondere flora en fauna voorkomt.
Bronnen
Bij het samenstellen van de Biljoen pagina's is onder andere gebruik gemaakt van onderstaande bronnen:
- Oudheidkundige Kring Rheden- Rozendaal
- Gelders Archief
- Boek 'Kasteel Biljoen en daar rondom' van H. Kerkkamp.
- Biljoen, landgoed op de Veluwezoom (Janneke Hoenselaars)
- Biljoen buitengewoon (GLK)
