Geelgors (Emberiza citrinella)
Met een grootte van gemiddeld zo’n 16 cm zijn geelgorzen ongeveer net zo groot als een huismus en vink. Geelgorzen broeden in redelijk grote aantallen in Nederland en blijven vaak het hele jaar bij ons. Naast deze broedvogels komen er bij ons ook overwinteraars en doortrekkers voor.
Waar leeft de geelgors?
De geelgors komt eigenlijk alleen in noord-, midden- en zuidoost Nederland voor. Daar hebben ze een voorkeur voor kleinschalige agrarische gebieden waar voldoende dekkings- en broedgelegenheden zijn in de vorm van opslag, bosjes en houtwallen. Zingen doen ze vaak vanaf een hoge alleenstaande boom. Voor de geelgorzen die bij ons broeden is het belangrijk dat er voldoende voedsel in het gebied aanwezig is.
Wat eet de geelgors?
Het voedsel van de geelgors bestaat hoofdzakelijk uit zaden van sparen, dennen en beuken. Dit vaak gecombineerd met zaden die ze vinden op de akkers zoals tarwe. In de tijd dat ze jongen hebben, vangen ze ook insecten en andere ongewervelde diertjes om hun jongen voldoende eiwitten te kunnen geven.
Hoe herken je de geelgors?
Het verenkleed van de geelgors is aan de bovenzijde geelbruin en aan de onderzijde en op de kop helder geel van kleur. Op de borst en de bovenzijde zijn donkere strepen te zien. Vrouwtjes gorzen zijn wat minder fel gekleurd dan de mannetjes.
Aanwezigheid in Nederland
Rode lijst:
Broedpopulatie: 22.000-27.000 (2013-2015)
Geschat max. winter: 70.000-85.000 (2013-2015)
Geschat max. doortrek: 50.000-200.000 (2008-2012)
Bron: Sovon.nl
Vogeltrek
Broedgebieden: Nederland (merendeels standvogel), Midden-, West- en Noord-Europa
Overwinteringsgebieden: Nederland (merendeels standvogel), Midden-, West-, Noord- en Zuid-Europa
Voorjaarstrek: februari-maart
Najaarstrek: oktober-begin november
Verspreiding van de geelgors, broedvogels
Deze kaart is gebaseerd op de Vogelatlas van Nederland (Sovon 2018). Weergegeven is de relatieve dichtheid per vierkante kilometer.
Bron: Sovon.nl
Verspreiding van de geelgors, niet broedvogels winter
Deze kaart is gebaseerd op de Vogelatlas van Nederland (Sovon 2018). Per atlasblok van 5x5 km is er een schatting van het aantal individuen gegeven.
Bron: Sovon.nl
Wanneer komt de geelgors het meest bij ons voor?
Deze gegevens zijn gebaseerd op de Atlas van de Nederlandse Vogels (1987). Voor elke maand is een indicatie gegeven van de relatieve talrijkheid.
Bron: Sovon.nl
Weetjes over de geelgors
- Classificatie: Emberiza (geslacht) – Gorzen (familie) – Zangvogels (orde) – Vogels (klasse).
- Mannetjes gorzen hebben gedurende het broedseizoen een helder gele kop. In de winter en rustperiode zijn ze wat bruiner van kleur en ze lijken dan wat meer op de vrouwtjes.
- Sinds de schaalvergrotingen in de landbouw is het aantal gorzen in Nederland aanzienlijk teruggelopen.
- Bij de geelgors bestaat er een verschil tussen het zomerkleed en het winterkleed. Het uiterlijk van het mannetje en het vrouwtje is verschillend.