Duiven van de Veluwezoom
Op de Veluwezoom komen de volgende vier duivensoorten voor: houtduif, holenduif, turkse tortel en zomertortel. De zomertortel is zeldzaam op de Veluwezoom. De eerste drie soorten komen veel vaker voor en worden hieronder verder behandeld. Wereldwijd zijn er ongeveer 300 duivensoorten en bijna al deze duivensoorten hebben kenmerken zoals een kleine kop met een korte snavel. Daarbij zien ze er ook een beetje opgezet uit. Het volume in de borst bestaat uit spieren ten behoeve van de vleugels. Duiven zijn dan ook uitstekende vliegers en dat is ook een van de redenen dat ze voor de duivensport worden gebruikt. Duiven onderscheiden zich van andere vogels doordat ze water drinken door middel van het opzuigen via hun snavel. Een mannetjesduif heet een doffer en een vrouwtjesduif een duif. Duiven voeden hun jongen met ‘duivenmelk’ dat ze aanmaken in hun krop. De krop is een verdikt gedeelte van de slokdorm dat daarvoor is geëvolueerd.
Houtduif (Columba palumbus)
De houtduif heeft een lengte van gemiddeld 41 cm en is daarmee de grootste duif die in Europa voorkomt. Van de vier inheemse Nederlandse duiven komt de houtduif het meeste voor. De houtduif is een standvogel die hier broedt en overwintert en ’s winters komen hier ook houtduiven uit Noord-Europa voor. Kenmerkend voor de houtduif is de witte vlek in de nek en in de vleugels. Leefgebieden van de houtduif zijn bossen, bosschages in open landschappen, akkers, graslanden, parken en tuinen. De roep is kenmerkend Koekoe roekoekoe.
De houtduif leeft vooral van zaden en graankorrels die ze zoeken op velden en akkers. Het nest wordt gebouwd van dunne twijgjes dat ze maken in bomen en struiken. Per jaar maken ze ongeveer drie legsels met ieder twee eieren.
- Classificatie: Columba (geslacht) – Duiven (familie) – Duifachtigen (orde) – vogels (klasse)
Holenduif (Columba oenas)
Met een lengte van ongeveer 33 cm is de holenduif net zo groot als een tamme duif. De holenduif heeft een slank lichaam en lijkt best wel op een tamme duif. In tegenstelling tot de houtduif heeft de holenduif geen wit in de veren. De holenduif komt het hele jaar bij ons voor en ze leven in bossen, agrarische landschappen en bosschages. Ze hebben een voorkeur voor oude bossen en lanen waar ook holle bomen voorkomen, waarin ze kunnen broeden. Vaak maken ze hun nest in het verlaten hol van een zwarte specht, maar ook oude konijnen hollen en schuren gebruiken ze als broedplek. Tijdens het broedseizoen verblijven ze vaak bovenin hoge bomen, maar ’s winters zie je ze vaak in grote groepen op akkers en velden. Per jaar maken ze zo’n vier broedsel met ieder twee eieren.
De roep bestaat uit een zacht en monotoon Hoe-oe. Het voedsel van de holenduif bestaat voornamelijk uit zaden en onkruidzaden dat ze zoeken op akkers. Daarnaast eten ze ook wel beukennootjes in de bossen.
- Classificatie: Columba (geslacht) – Duiven (familie) – Duifachtigen (orde) – vogels (klasse)
Turkse tortel (Streptopelia decaocto)
De turkse tortel heeft een lengte van 28 cm en is kleiner dan de tamme duif. Vanaf de jaren 50 uit de vorige eeuw is de turkse tortel vanuit Zuidoost-Europa opgerukt naar onze omgeving. Bij ons is de tukse tortel inmiddels een standvogel die het hele jaar voorkomt. Je vind de tukse tortel hoofdzakelijk in en in de buurt van menselijke woongebieden zoals dorpen en steden. De turkse tortel kan je vaak al vroeg in de ochtend horen koeren waarbij ze een luid en doordringend roe-koe-koe laten horen (de klemtoon ligt op het tweede deel). Dit koeren doen ze vanaf hoge posten zoals toppen van bomen en lantaarnpalen.
Turkse tortels eten hoofdzakelijk zaden die ze op de grond bij elkaar scharrelen. Nestelen doen ze in boomkronen en hoge, wat dichtere struiken. Ze maken vaak wel vijf legsels per jaar met ieder twee eieren. De jongen die daaruit voortkomen, zijn al na drie maanden instaat om zich zelf weer voort te planten.
- Classificatie: Streptopelia (geslacht) – Duiven (familie) – Duifachtigen (orde) – vogels (klasse)
