Koolmees (Parus major)
De koolmees is in ons land een veel voorkomende broedvogel. Het gele onderlijf met de zwarte streep over de buik en de borst is kenmerkend voor de koolmees. Bij de man is de zwarte streep breder en langer dan bij het vrouwtje. Beiden hebben een zwarte kop met witte wangen en de kleuren zijn bij het mannetje wat feller dan bij het vrouwtje. Een andere kenmerkende eigenschap zijn de witte buitenste staartpennen. Volwassen koolmezen worden ongeveer 14 tot 15 cm lang. De koolmees is een holenbroeder die broedt in bomen en nestkastjes. Het aantal legsels is 2 tot 3 per jaar
Leefomgeving van de koolmees
De koolmees komt in bossen voor waar vooral eiken- en beukenbomen staan. Daarnaast zien we de koolmees ook veel in parken, woonwijken en tuinen.
Wat eet de koolmees?
Gedurende het broedseizoen eet de koolmees hoofdzakelijk insecten, rupsen, spinnen en andere kleine ongewervelde dieren. Gedurende de herfst en de winter, wanneer er geen insecten zijn, schakelt de koolmees over op zaden, beukennootjes en vruchtjes. Daarnaast is de koolmees natuurlijk een veel geziene gast op de voedertafel, waar deze zich tegoed doet aan pinda’s, vetbollen en zonnebloemzaden.
Roep en zang van de koolmees
Roep
Het aantal roepen van de koolmees is erg groot. Hieronder een paar roepen die vaak voorkomen.
- Alarm- en scheldroep voor gevaar vanaf de grond: sjurrrrrrrrrr, soms gaan daar geluiden zoals psi-psi aan vooraf.
- Alarmroep voor roofvogels: een dalend siiiiiii
- Agressieroep: tsitsitsi
- Territoriumroep van mannetjes: tink (lijkt op de vink, wat verwarrend kan zijn)
- Overig: tsiiipwim en tiitiiwiii
Zang
Het aantal noten dat de koolmees gebruikt bij de zang zijn er maar twee. Daar weet hij wel heel veel vatiaties mee te maken.
- Fietspompje al vanaf januari : tjie-tjie-tju-tjie-tjie-tju-tjie-tjie-tju
Weetjes over de koolmees
- Classificatie: Parus (geslacht) – Echte mezen (familie) – Zangvogels (orde) – Vogels (klasse)
- Een mannetjes koolmees zingt vaak binnen zijn territorium op verschillende plekken verschillende liedjes. Hierdoor lijkt het of er meerdere mannetjes aanwezig zijn, wat andere mannetjes weer afschrikt.