Gierzwaluw

Gierzwaluw (Apus apus)

Gierzwaluw (Apus apus)

Eind april/begin mei komen de gierzwaluwen bij ons aan om te broeden. Ze brengen dan 1 nest groot en eind juli/begin augustus vliegen ze al weer terug naar tropisch Afrika om te overwinteren. Gierzwaluwen zijn donker van kleur met een wat licht keelvlek die bijna niet opvalt. Kenmerkend zijn verder de lange spitse vleugels en korte pootjes. Die hebben ze ook bijna niet nodig, want een gierzwaluw komt alleen in contact met de grond op zijn nest om te broeden.

Leefomgeving van de gierzwaluw

Veel in de nabijheid van dorpen en steden. Daar gebruiken ze de holtes in gebouwen om hun nest in te maken.

Wat eet de gierzwaluw?

Gierzwaluwen eten insecten die ze vangen tijdens de vlucht. Dit doen ze in alle luchtlagen.

Zang en roep van de gierzwaluw

Roep

Bij dreiging van roofvogels laten ze een zwaluw-achtig tjroo horen.

Zang

De zang bestaat uit een langgerekt en schril sriiiiiii.

Aanwezigheid in Nederland

Rode lijst:

Broedpopulatie: 40.000-60.000 (2013-2015)

Geschat max. winter:

Geschat max. doortrek: 50.000-200.000 (2008-2012)

Bron: Sovon.nl

Vogeltrek

Broedgebieden: Nederland en vrijwel geheel Europa

Overwinteringsgebieden: Zuid-Afrika

Voorjaarstrek: april-mei

Najaarstrek: juli-augustus

Verspreiding van de gierzwaluw, broedvogels

gierzwaluw-broedvogels

Deze kaart is gebaseerd op de Vogelatlas van Nederland (Sovon 2018). Per atlasblok van 5x5 km is er een schatting van het aantal broedparen gegeven.

Bron: Sovon.nl

Verspreiding van de gierzwaluw, niet broedvogels september

gierzwaluw-niet broedvogel-september 1978-1983

Deze kaart is gebaseerd op de Vogelatlas van Nederland (Sovon 2018). Per atlasblok van 5x5 km is er een schatting van het aantal individuen gegeven.

Bron: Sovon.nl

Wanneer komt de gierzwaluw het meest bij ons voor?

gierzwaluw-aanwezigheid

Deze gegevens zijn gebaseerd op de Atlas van de Nederlandse Vogels (1987). Voor elke maand is een indicatie gegeven van de relatieve talrijkheid.

Bron: Sovon.nl

Weetjes over de gierzwaluw

  1. Classificatie: Apus (geslacht) –gierzwaluwen (familie) – gierzwaluwachtigen (orde) – vogels (klasse).
  2. Gierzwaluwen herkennen elkaar aan het geluid dat ze maken.
  3. Als er weinig insecten zijn en ze jongen hebben, trekken gierzwaluwen erop uit. Ze leggen dan wel afstanden af van meer dan 500 km om voedsel te vinden. De jongen vallen dan in een soort ruststand zodat ze die periode met weinig voedsel toekunnen.
  4. Gierzwaluwen maken alleen contact met de grond als ze in het nest zijn. Daarnaast verblijven ze altijd in de lucht. Gedurende de nacht vliegen ze op een soort automatische piloot.
  5. De gierzwaluw kent geen verschil tussen het zomerkleed en het winterkleed. Het uiterlijk van het mannetje en het vrouwtje is gelijk.
Gierzwaluwen in de vlucht

Gierzwaluwen in de vlucht